Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ-2020» фестиваль-конкурсӗ иртнӗ.
Ҫӗршыв шайӗнчи пултарулӑх ӑмӑртӑвне Пушкӑрт, Тутарстан республикисенчи, Чӗмпӗр облаҫӗнчи, Питӗр хулипе Ленинград облаҫӗнчи, Тӗмен тӑрӑхӗнчи тата Чӑваш Енри ӑстасем хутшӑннӑ.
Гран-прие Пушкӑртстанран килнӗ Анастасия Иванова тивӗҫнӗ. Ӑна тухья парнеленӗ тата 15 пин тенкӗ парса хавхалантарнӑ. Пӗрремӗш вырӑна Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи Кристина Никитина ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗш вырӑна – Ленинград тӑрӑхӗнчи Роман Арсентьев, виҫҫӗмӗш вырӑна – Элӗк каччи Сергей Иванов тата Тутарстан пики Валерия Юманова.
Ушкӑнпа юрлакансене уйрӑммӑн хакланӑ. Пӗрремӗш вырӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти «Шевле» ансамбль ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗшне – Муркаш районӗнчи Илемпи Ивановӑпа Алена Дмитриева дуэчӗ.
Республикӑра пӗр талӑкра, юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, ултӑ пушар тухнӑ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстин ӗҫченӗсем кунсӑр пуҫне тӑватӑ аварие ҫитнӗ.
Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкар районӗнче ҫӳп-ҫап ҫуннӑ. Ҫав кунах Канаш хулинче тата Елчӗк районӗнче мунчасем ҫуннӑ. Муркаш районӗнче автомобиль мӑкӑрланма пуҫланӑ.
Ҫав кунах Шупашкарта ҫӳп-ҫап контейнерӗнче ҫулӑм тухнине асӑрханӑ. Шупашкарта нумай хваттерлӗ ҫуртра та пушар тухнӑ.
Наци телекуравне тата «Тӑван радиона» Чӑваш Енре ытларах та ытларах ҫын курма, итлеме пултарӗ. Юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Наци телерадиокомпанийӗ Елчӗк районӗнчи Аслӑ Елчӗк ялӗнче радиопередатчик ӗҫлеттерме пуҫланӑ.
Унта Наци телекуравӗпе «Тӑван радио» тест режимӗнче юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Халӗ радиокӑларӑмсене Комсомольски, Патӑрьел районӗнчи ҫынсем те итлеме пултараҫҫӗ.
Иртнӗ ҫул «Тӑван радио» Шӑмӑршӑ, Улатӑр, Патӑрьел, Ҫӗмӗрле, Йӗпреҫ районӗсене ҫитнӗ. Ҫулталӑк вӗҫлениччен ҫӗнӗ перадатчиксем Муркаш, Тӑвай, Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче ӗҫлеме пуҫлӗҫ.
Муркаш районӗнче пурӑнакан арҫын хӗрӗшӗн алимент тӳлеменшӗн суда лекнӗ. Суд ӑна айӑплӑ тесе йышӑннӑ, тӳрленмелли ӗҫсене янӑ, шалӑвне тытса юлӗҫ.
Муркаш районӗнчи Кашмаш ялӗнче пурӑнакан 39 ҫулти арҫын сӑлтавсӑрах хӗрӗшӗн алимент тӳлемен. Капла вӑл пӗрре мар хӑтланнӑ. Ҫапла унӑн парӑмӗ 65 пин тенке ҫитнӗ.
Суд ӑна административлӑ майпа айӑпланӑ. Алимент тӳлемен арҫыннӑн 30 сехет ӗҫлесе татмалла. Шалӑвӗн 5 процентне патшалӑх валли тытса юлӗҫ.
Чӑваш Енре Ял кинофестивалӗ кӑҫалхипе улттӑмӗш хут иртет. Ӑна хальхинче Аслӑ Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитнине халаллӗҫ, вӑл 5 районта иртӗ. Паллах, Роспотребнадзор сӗнӗвӗсене те шута илӗҫ.
Паян кинофестиваль Шупашкар районӗнчи Ишлей ялӗнче уҫӑлӗ. 18 сехетре унти кинозалта пултарулӑх ушкӑнӗсем сцена ҫине тухӗҫ. Кинозалта «Чӑвашкино» ӳкернӗ «Ҫынсем-халапсем» ярӑмри документлӑ фильмсемпе паллашма май пулӗ. Киностудин фондӗнчи илемлӗ фильсемпе те паллаштарӗҫ. Вӗсен йышӗнче – «Ржев» тата «28 панфиловцев».
Юпан 20-мӗшӗнче кинофестиваль Тӑвай районӗнче иртӗ, унтан – Патӑрьел тата Куславкка районӗсенче. Юпан 23-мӗшӗнче мероприяти Муркаш районӗнче вӗҫленӗ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре пурӑнакан 62 ҫулти хӗрарӑм ӗне сутас тесе улталаннӑ. Пӗлтерӗве тӗнче тетелӗнче вырнаҫтарнӑ. Кӗҫех «туянакан» та тупӑннӑ. Вӑл хӗрарӑмӑн банкри счечӗпе кӑсӑкланнӑ, ун ҫине 40 пин тенкӗ укҫа куҫарса панине пӗлтернӗ, банкомата кайса пӑхма сӗннӗ. Хӗрарӑм шухӑша улӑштарнине каласан хайхи этем кӑмӑлсӑрланнӑ, укҫана каялла тавӑрса пама ыйтнӑ. Ҫулланнӑ хӗрарӑм тӑванӗсемпе канашласа та ӗлкӗреймен – лешӗ ҫине-ҫине шӑнкӑравласа укҫа тапӑннӑ. Хӗрарӑм итленӗ.
Муркаш районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан 36 ҫулти хӗрарӑма та ҫавӑн пек мелпе улталама хӑтланнӑ. Анчах банк карттин реквизитне хӗрарӑм каламан.
Чӑваш Ен ШӖМӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ тӗслӗхсемпе пуҫиле ӗҫсем пуҫарнӑ.
«Раҫҫей йывӑҫӗ – 2020» конкурс паян, юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, вӗҫленнӗ. Унта Дагестанри авалхи платан ҫӗнтернӗ. Вӑл 39 пин те 82 сасӑ пухнӑ. Конкурса тӑратнӑ 12 йывӑҫ хушшинче чӑваш юманӗ те пулни ҫинчен Чӑваш халӑх сайчӗ темиҫе те пӗлтернӗччӗ.
Муркаш районӗнчи Ильинка вӑрман хуҫалӑхӗнче ӳсекен ватӑ юман иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. «Ҫыхӑнура» порталта ҫырнӑ тӑрӑх, «влаҫсем пулӑшни те чӑваш юманне ҫӗнтерме пулӑшайман». Хӑш-пӗр ача пахчинче ӗҫлекенсем юманшӑн сасӑлама чӗнсе хӑйсен кӑмӑлӗпе урама та тухнӑ-мӗн. Тӗрлӗ МИХӑн тӗнче тетелӗнчи ушкӑнӗсенче юман пирки, сӑмах май, нумай пӗлтерчӗҫ. Апла пулин те пирӗн тӑрӑхри йывӑҫ иккӗмӗш вырӑнпа ҫырлахӗ. Уншӑн 25 пин те 720 ҫын сасӑланӑ.
Кӑҫал ҫулла Ҫӗнӗ Шупашкарти полицие икӗ ҫын пынӑ. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, ҫӑва ҫинче вӗсен тӑванӗсен вилтӑприсем ҫинчен картасем ҫухалнӑ. Ҫак ӗҫе кам тума пултарнине часах палӑртнӑ, Шупашкарта пурӑнакан 46-ри арҫынна тытса чарнӑ.
Ҫакскер Ҫӗнӗ Шупашкарта тата Муркаш районӗнче те ҫак ӗҫпех аппаланса ҫӳренине палӑртнӑ. Вӑл унччен те судра явап тытнӑ-мӗн. Арҫын вӑрланӑ тепер виҫӗ тӗслӗхре те хӑй айӑплине йышӑннӑ.
Хальхинче те 46 ҫулти арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Халӗ вӑл ытти ҫакнашкал преступленипе ҫыхӑннипе ҫыхӑнманнине тӗрӗслеҫҫӗ.
«2020 ҫулхи Раҫҫейри йывӑҫ» пӗтӗм ҫӗршыври конкурса чӑваш юманӗ хутшӑннине эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: хӑватлӑ та мӑнаҫлӑ ҫак йывӑҫшӑн rosdrevo.ru сайтра сасӑлама пулать. Унӑн номерӗ — тӑваттӑ.
Юмана тӑван халӑхӑмӑр атте тесе каланӑ. Конкурса хутшӑнакан лаштра юман Муркаш районӗнчи Ильинкӑри вӑрман хуҫалӑхӗнче ӳсет. Унӑн ҫӳллӗшӗ – 24 метр, вуллин сарлакӑшӗ – 182 сантиметр. Вӑл 369 ҫулта.
Сасӑлав https://rosdrevo.ru/russian-tree-of-the-year/ сайтра иртет. Вӑл юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вӗҫленет. Хальлӗхе чӑваш юманӗ иккӗмӗш вырӑн йышӑнать.
Авӑнӑн 13-мӗшӗнче ҫӗрле Муркаш районӗнчи Иштерек ялӗнче пушар алхаснӑ. Инкек 32 ҫулти арҫыннӑн кил-хуҫалӑхӗнче пулнӑ.
Пушар сарая, утӑ упрамалли вырӑна сиенлетнӗ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, килти выльӑх-чӗрлӗхе ҫӑлма май килнӗ: 10 сурӑха, пӗр ӗненепе пӑрӑва урама илсе тухнӑ.
Ӗнер Красноармейски районӗнчи Кайри Карӑк ялӗнче те пушар пулнӑ. Унта мунча ҫуннӑ. Шупашкар районӗнчи Апаш ялӗнче вара пушара пула выльӑх-чӗрлӗх тӗп пулнӑ.
+0.3 °C